Modern mobilyanın öncüleri

Charles ve Ray Eames

Savaş sonrası dönemin tartışmasız en etkili Amerikalı tasarımcıları olan Charles ve Ray Eames, özellikle ikonik sandalyeleriyle ünlü. Bükülmüş kontrplak sandalyeleri ve kalıplanmış fiberglas koltuklarıyla yeni malzemelerin kullanımına öncülük eden Eames'ler, her şeyin "sıradan insanların pratik ihtiyaçlarını karşılamak, yaşamlarımıza daha fazla basitlik ve zevk kazandırmak" adına tasarlandığı daha iyi bir dünya için eski fikirlere meydan okudular.

1907'de Saint-Louis, Missouri'de doğan Charles Eames, orta sınıf bir aileden geliyordu. St. Louis'deki Washington Üniversitesi'nde mimarlık okurken üniversite programının çok geleneksel ve kısıtlayıcı olduğunu düşünen Eames, aslında Frank Lloyd Wright'ın modernliğine hayrandı. Profesörlerinin önünde hararetle onun çalışmalarını savunması iki yıl sonra okuldan uzaklaştırılmasına neden olacaktı.

İlk evliliğini üniversitede tanıştığı Catherine Dewey Woermann ile 1929'da yapmıştı. Balayını Avrupa'da geçiren çift, burada Mies van der Rohe, Le Corbusier ve Walter Gropius gibi isimlerin öncülüğünü yaptığı modern mimari örneklerini keşfeder. 1930'ların başında, Amerika Birleşik Devletleri'ne döndükten sonra da ilk işini kurduğunda Büyük Buhran ​​başlamış ve kısa sürede tüm dünyaya yayılmıştı. O yüzden başka yerlerde daha iyi fırsatlar ve ilham bulma umuduyla ülkeyi terk etmek zorunda kalır; cebinde sadece 75 sentle Meksika'ya gider; Monterrey de dahil olmak üzere farklı kırsal bölgelerde dolaşır. Sulu boya resimlerini yiyeceklerle takas ederken yaşamak için aslında fazla bir şeye ihtiyacı olmadığını keşfetmişti. Meksika'da geçirdiği bu aylar, daha sonra hayatında ve işinde belirleyici bir rol oynayacaktı. Kendine olan güvenini tazelemiş olarak St. Louis'ye döndüğünde, iş ortağı ve arkadaşı Robert Walsh ile bu kez Eames & Walsh ofisini kurar. Arkansas'taki St. Mary Katolik Kilisesi gibi binalarından etkilenen - dönemin ünlü mimarı, Eero Saarinen'in de babası olan- Fin mimar Eliel Saarinen'in burs teklifiyle Michigan'daki Cranbrook Sanat Akademisi'nde mimarlık ve şehir planlama programına başlar.

“Resim yapmaktan asla vazgeçmedim, sadece paletimi değiştirdim” 

RAY EAMES

Ray ya da tam adıyla Bernice Alexandra Kaiser 1912'de California, Sacramento'da doğmuştu. Amerikan Soyut Sanatçıları (AAA) oluşumunun da bir parçası olan Alexandra, herkes ona Ray-Ray takma adıyla seslendiği için hayatı boyunca Ray adını kullanır.

Charles ve Ray'in yolları 1940 yılında, New York Modern Sanat Müzesi'nin (MOMA) düzenlediği Organic Design in Home Furnishings (Ev Mobilyaları için Organik Tasarım) yarışmasına katılmaya karar verdiklerinde kesişir. Yaşam tarzlarının kökten değiştiği 20. yüzyılda, mobilya sektörü değişen taleplerin gerisinde kalmıştı. Müzenin ilk endüstriyel tasarım küratörü Eliot F. Noyes'un kurguladığı  “Organik Tasarım” sadece bir yarışma ve sergi değil, modern bir görünümü olan yeni mobilyalar yaratması için tasarımcılara  bir iş fırsatı sunuyor, kazananlar ile büyük çapta üretim ve dağıtım sözleşmeleri yapılıyordu. Charles Eames ve Eero Saarinen sundukları her iki projeyle de birincilik ödülü kazanırlar.Yeni bir malzeme olan kalıplanmış kontrplağı, yeni tekniklerle işleyerek kavisli hatları olan sandalyeler tasarlamışlardı. 

İlk organik sandalyeler

Eames ve Saarinen'in "antropomorfik" olarak bükülmüş kontrplaklardan oluşan sandalyeleri, "özne ve nesnenin rahatça yerleştiği ve birbirleriyle özdeşleştirdiği" aynı şekilde şekillendirilmiş iki yüzeyin buluşmasını temsil ediyordu. 

Bu arada Charles'ın ilk evliliği sona ermiştir; Haziran 1941'de Ray ile evlenir. Küresel metal kıtlığı sırasında talebi yükselen deneysel bir malzeme olan kontrplak öneren ödüllü mobilya tasarımlarını seri üretme planıyla Los Angeles'a taşınırlar. Charles, Metro-Goldwyn-Mayer Studios (MGM)'da tasarımcısı olarak işe girer; Ray düzenli olarak Entenza'nın dergisine katkıda bulunur, kapaklarını tasarlar, bazen de bu dergiye Charles ile birlikte makaleler yazar. Eames'ler bu işlerini sürdürürken, boş zamanlarında mobilya tasarlamayı da ihmal etmezler. Charles'ın biçim ve yapı bilgisini, Ray'in renk ve akışkanlık kavrayışı tamamlar. 

İşlerinin artması ve John Entenza'nın onların kurduğu Plyformed Wood Company'ye mali desteği sayesinde Venice semtinde,  Santa Monica Bulvarı'nda ilk mağazalarını açarlar. İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra, yeni nesil banliyö sakinleri için ucuza üretilen mobilyalara olan talep giderek artacaktı. "En az için en iyiyi yapmak istiyoruz" diyen Charles ve Ray de bunu sağladı. İyi bir tasarımcıyı, misafirlerinin ihtiyaçlarını önceden tahmin eden iyi bir ev sahibine benzetiyorlardı. 1943'te Eames'ler büyük kalıplı kontrplak nesnelerin üreticisi Evans Products ile bir garaj alanını paylaştı. Herman Miller, 1946'da Eames mobilyalarının üretimini devralana kadar kontrplak sandalyeler bu şirket aracılığıyla üretilecekti. 

Ergonomik tasarımın başyapıtları

Evans ve ardından Herman Miller'ın 1946'dan beri ürettiği kontrplak sandalyeler - metal ayaklı DCM ve LCM, kontrplak ayaklı DCW ve LCW “tarihin en rahat sandalyeleri" olarak ergonomik tasarımın başyapıtları sayılıyor. 20. yüzyılın ikinci yarısında ABD şirket merkezinden Sovyet çocuk yaz kamplarına kadar hemen hemen her ofis ve hükümet binasında artık bu sandalyeler kullanılıyordu. Seri üretim için çok maliyetli olan La Chaise,  Charles ve Ray'in yaşamı boyunca asla satılmaz, ancak 1990'da üretime girdi. Adı, hem işlevine hem de Eameses'in sandalyeye mükemmel şekilde uyacağını düşündüğü Gaston Lachaise'in Floating Figure (Yüzen Figür) heykeline atıfta bulunuyor. Bu, bir ikon haline gelen son derece heykelsi bir nesne, ancak ironik bir şekilde MoMA tarafından düzenlenen (Düşük Maliyetli Mobilya) yarışması için tasarlanmış olsa da, hiçbir zaman düşük maliyetli olmaz.

Fiberglas mobilyalar

Sandalyeler için ahşap veya metal ayak seçme  özelliği gibi mobilyalarında çeşitlilik sunmaları, modülerlik anlayışı da o günler için yenilikçi bir yaklaşımdı. Charles Eames'in fiberglas üreticisi ve tekne üreticisi John Willis'in atölyesini ziyaret etmesiyle, fiberglasın potansiyelini de düşünmeye başlarlar. Organik formlarda, farklı kullanımlara uyum sağlayan, değiştirilebilir metal ayaklı, renkli, kalıplanmış fiberglas sandalyeler kısa sürede ikonik hale gelir. Oturma ve yaslanma kısmı tek parça fiberglastan geliştirdikleri, ince metal ayaklı Fiberglass Chair böyle ortaya çıkmıştı. Eames Lounge Chair and Ottoman da deneylerinin doruk noktasını temsil ediyor. 1940'larda geliştirmeye başlamıştı ama ilk prototipi ancak 50'lerin ortalarında yapılabilir. Siyah deri minderleri olan şezlong, kalıplanmış üç büyük kontrplak kabuktan oluşuyor.  Makine yapımıydı ama elle bir araya getirilmesi gerekiyordu. 

8268667_fullsize

Evans ve ardından Herman Miller'ın 1946'dan beri ürettiği kontrplak sandalyeler - metal ayaklı DCM ve LCM, kontrplak ayaklı DCW ve LCW “tarihin en rahat sandalyeleri" olarak ergonomik tasarımın başyapıtları sayılıyor.

charles-and-ray-eames-chairs-model-dcm-edition-herman-miller-1960-set-of-4
charles-ray-eames
DCM-Photo
vitra-lounge-chair-ottoman-special-edition-2017-01_zoom

Yorum Yaz

{{user.tamisim}} {{user.tamisim}}