Safranbolu Mimarisine Dair
Prof.Dr. Aysun Özköse'nin öğrencileriyle birlikte yaptığı emek-yoğun saha tespit çalışmalarından süzülerek titizlikle kaleme aldığı, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı, Karabük Valiliği ile Karabük Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’nün katkılarıyla hazırlanan "Safranbolu Köylerinin Yöresel Mimarisi" kitabı yayınlandı.
Safranbolu köylerindeki geleneksel mimari mirasın belgelenmesi, korunması ve sürdürülebilirliği için farkındalık oluşturması gerektiğinin altını çizen Aysun Özköse anlatıyor:
“Safranbolu tarihi kent merkezi; konut, cami, han, hamam, köprü, çeşme, değirmen gibi geçmişten gelerek geleceğe ışık tutabilecek nitelikteki eserleri ve zengin kültürel mirasının özgünlüğü ile, UNESCO tarafından korunması gerekli dünyadaki en özel tarihi çevrelerden biri olarak taçlandırılmıştır. Bunun da etkisiyle Safranbolu kent merkezinde korunması gerekli yöresel ‘vernaküler’ mimari değerlerin envanter-araştırma belgeleme ve koruma-geliştirme çalışmalarında kayda değer bir gelişme sağlanmıştır. Bunlara paralel olarak Safranbolu ve çevresindeki köylerden Yörükköyü başta olmak üzere, Yazıköyü’nde ve Karabük’te de Bulakköyü’nde önemli oranda tespit ve tescil çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Ancak geriye kalan diğer köylerde bulunan, başta geleneksel ahşap çatkılı evler olmak üzere değirmen, okul, han, hamam, cami, çamaşırlık, çeşme, mezarlık, köprü vb. gibi halk yapı sanatının eşsiz örnekleri olan yöresel mimari mirasın bozulma ve kaybedilme sürecine girdiği gözlemlenmektedir. Halbuki bunların da Safranbolu tarihi kent merkezindekilerle benzer ve ortak özgün değerleri taşıdığı bir gerçektir. Araştırmalarımız sonunda elde ettiğimiz veriler, bölgenin çevresindeki tüm kırsal yerleşimlerde de aynı özgün değerleri taşıyan eserlerin var olduğu gerçeğini desteklemektedir.
Kitapta, Safranbolu ve çevresindeki 67 adet köyün genel yerleşimi ve korunması gerekli değerleri; yöresel taşıyıcı sistem-malzeme, iç mekân özellikleri, bu köylerden seçilmiş olan konutlar, samanlık- ahırlar, okullar, değirmenler, dini yapılar, köprüler, hamamlar, çeşmeler, arkeolojik değerler ve mezarlıklara ait örnekler çizim ve fotoğraflarla tanıtılmaktadır. Ayrıca köylerdeki ekolojik değerlerin sürdürülebilirliği için düşlerin ortaya konulduğu bazı proje denemeleri de sunulmaktadır.
Bu kitapla hem 30 yıllık kişisel arşivimde bulunan Safranbolu köylerindeki yöresel mimari değerlerin tespitlerinin güncellenmesi, hem de bunların toplu bir şekilde yayına dönüştürülmesi amaçlanmıştır. Böylece köylerde hızla yitirilmeye başlanan geleneksel mimari mirasın belgelenmesi, bu eserlerin korunması ve sürdürülebilirliği için farkındalığın oluşturulması hedeflenmiştir…”
DİĞER YAZILAR
Yorum Yaz