Manşinel
Manşinel, bilimsel adıyla Hippoman mancinella sütleğen familyasının (Euphorbiaceae) bir üyesi ve dünyanın en tehlikeli ağacı rekorunu elinde tutuyor. Diğer sütleğenlerde olduğu gibi gövdesindeki veya dallarındaki herhangi bir yaradan damlayan manşinin sütlü suyu güçlü tahriş edici maddeler içeriyor.
O kadar yakıcıdır ki, özsu ciltle temas ettiğinde anında kabarcıklara ve yanıklara neden olur ve gözlere kaçması halinde geçici körlüğe neden olabilir. Yağmurda bu ağacın altında durmak bile tehlikeli, çünkü özsuyuyla kirlenmiş damlalar aynı etkilere neden olabilir.
Bu bitkiye dokunmak yasak
Güney Kuzey Amerika'nın (Florida dahil), Karayipler'in, Orta Amerika'nın ve Kuzey Güney Amerika'nın tropik bölgelerine özgü olan bu yaprak dökmeyen ağaç, 15 metreye kadar boylanabiliyor. Plajlarda ve kıyı şeritlerinde çokça bulunan ağacın kökleri erozyonu önlemeye yardımcı oluyor. Küçük yeşil elmaya benzeyen meyveleri oldukça zehirli. Bu yüzden ağaç, İspanyolca'daki arbol de la muerte veya manzanilla de la muerte gibi birçok dilde ölüm elması anlamına pek çok uğursuz ortak adla anılıyor. Tadının oldukça tatlı olduğu söylenen meyvenin eti, yendikten kısa bir süre sonra ağızda ve boğazda şiddetli yanma ve ülserasyona neden olarak dayanılmaz bir acı vermeye başlıyor. Manşinel'in tüm parçaları zehirli olduğundan, yerel halkın tehlikeye karşı uyarmak amacıyla gövdesine kırmızı bir X işareti koyduğu ağaçlara da rastlanıyor.
Öldürücü derecede zehirli!
Ahşap, mobilya yapımında da dikkatlice kullanılıyor; ateşten çıkan duman hala ciddi yaralanmalara ve göz problemlerine yol açabileceğinden yakılması bile tehlikeli. On sekizinci yüzyılda birçok ünlü kaşif, bu türle olan karşılaşmasını kitaplarında dile getirmiş. Doğa bilimci Mark Catesby örneğin, ağacın suyu gözlerine kaçtıktan sonra yaşadığı acıları ve 'iki gün boyunca tamamen görüşten mahrum kaldığını' kaydetmiş. Manşinelin kötü şöhreti literatüre bile geçmiş. Madame Bovary kitabında örneğin bu ağaca atıf var; Giacomo Meyerbeer'in L'Africaine'da Sélika dahil olmak üzere birçok opera eserinde, birçok kahramanın intihar aracı olarak seçildiği görülüyor.
İspanyol Kaşif Bu Bitki Yüzünden Öldü
İnsanlar, son derece zehirli olan manşinel bitkisinin özsuyundan ve baştan çıkarıcı meyvelerinden kaçınmanın zor yolunu öğrenmişler. Ağacın, otçulları püskürtmek için bu ciddi caydırıcı özelliği geliştirdiği, meyvelerinin ise sahile düşüp gelgitler tarafından filizlenip büyüyebilecekleri yeni bir yere taşınacak şekilde tasarlandığı düşünülüyor. Kaptan Cook da dahil olmak üzere pek çok kaşif manşin ağacına rastlamış ve etkilerini ilk elden görmüş. 1521 yılında güneybatı Florida'da yerli halkla çıkan çatışmada ölen İspanyol kaşif Juan Ponce de Leon'un manşinele batırılmış bir okla öldürüldüğü söyleniyor.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Yorum Yaz